การกู้ยืมเงินโดยรับสิ่งของแทนเงินหรือรับสิ่งของชำระหนี้เงินกู้

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๖๕๖ วางบทบัญญัติไว้ว่า

มาตรา ๖๕๖ ถ้าทำสัญญากู้ยืมเงินกัน และผู้กู้ยืมยอมรับเอาสิ่งของหรือทรัพย์สินอย่างอื่นแทนจำนวนเงินนั้นไซร้  ท่านให้คิดเป็นหนี้เงินค้างชำระโดยจำนวนเท่ากับราคาท้องตลาดแห่งสิ่งของหรือทรัพย์สินนั้นในเวลาและ ณ สถานที่ส่งมอบ

ถ้าทำสัญญากู้ยืมเงินกัน และผู้ให้กู้ยืมยอมรับเอาสิ่งของหรือหรือทรัพย์สินอย่างอื่นเป็นการชำระหนี้แทนในที่ก็ยืมไซร้ หนี้อันระงับไปเพราะการชำระเช่นนั้นนั้น ท่านให้คิดเป็นจำนวนเท่กับราคาท้องตลาดแห่งสิ่งของหรือทรัพย์สินนั้นในเวลา และ ณ สถานที่ส่งมอบ

ความตกลงกันอย่างใดๆ ขัดกับข้อความดั่งกล่าวมานี้ ท่านว่าเป็นโมฆะ

ฎีกาที่เกี่ยวข้อง

ฎีกาที่ ๓๗๙/๒๕๒๔

จำเลยกู้เงินโจทก์  แล้วมอบนาพิพาทให้โจทก์ทำกินต่างดอกเบี้ย  ในสัญญากู้มีข้อความว่า ถ้าจำเลยไม่นำเงินต้นและดอกเบี้ยมาชำระภายในหนึ่งปีนับแต่วันทำสัญญา  จำเลยยอมยกที่ดินแปลงดังกล่าวให้เป็นกรรมสิทธิ์ของโจทก์แทนเงินกู้  แต่มิได้ระบุว่าที่พิพาทมีราคาเท่าใด เท่ากับราคาในท้องตลาดในเวลาและ ณ สถานที่ส่งมอบหรือไม่  ข้อสัญญาดังกล่าวนี้  จึงขัดต่อประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๖๕๖ วรรคสอง  และตกเป็นโมฆะตามวรรคสาม

ฎีกาที่ ๒๖๗/๒๕๒๔

ผู้ตายกู้ยืมเงินผู้ร้องไปโดยทำสัญญากับผู้ร้องว่า  ถ้าชำระหนี้ไม่ได้จะโอนที่ดินทั้งหมดให้แก่ผู้ร้องเป็นการชำระหนี้แทน  เป็นการตกลงกันให้เอาทรัพย์สินชำระหนี้แทนเงินกู้ยืม  โดยมิได้คำนึงถึงราคาทรัพย์สินในเวลาและสถานที่ส่งมอบ  ฝ่าฝืนต่อบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๖๕๖ วรรคสอง ตกเป็นโมฆะตามวรรคสาม ผู้ร้องจึงไม่มีสิทธิบังคับให้มีการโอนที่ดินมรดกเป็นการชำระหนี้แก่ผู้ร้องโดยเจาะจง คงมีแต่สิทธิขอให้บังคับชำระหนี้อันเป็นสิทธิของเจ้าหนี้โดยทั่วไป

ผู้มีสิทธิร้องขอต่อศาลขอให้ตั้งผู้จัดการมรดกนั้น  ถ้ามิใช่ทายาทหรือพนักงานอัยการก็จะต้องเป็นผู้มีส่วนได้เสีย  ซึ่งหมายความว่า บุคคลผู้นั้นเป็นผู้มีส่วนได้เสียในทางมรดกหรือในทางพินัยกรรมหรือเกี่ยวกับทรัพย์สินในกองมรดก ผู้ร้องในฐานะเจ้าหนี้มิใช่เป็นผู้ที่จะได้ประโยชน์ถ้าหากกองมรดกมีผู้จัดการมรดก หรือเสียประโยชน์  ถ้าหากกองมรดกไม่มีผู้จัดการมรดก  คดีนี้ผู้ตายยังมีทายาทอยู่ถึงเมือมีมีจัดการมรดก ผู้ร้องก็สามารมฟ้องร้องบังคับช้าระหนี้ได้ ผู้ร้องจึงไม่ใช่ผู้มีส่วนใด้เสียซึ่งเป็นพื้นที่สิทธิร้องขอต่อศาลขอให้ตั้งผู้จัดการมรดกของผู้ตาย

ฎีกาที่ ๒๕๕๙/๒๕๒๒

การที่ผู้ให้กู้และผู้กู้ตกลงกันในสัญญากู้ยืมเงินว่า  ผู้ให้กู้ยินยอมรับเอาสิ่งหรือทรัพย์สินอย่างอื่นชำระแทนจำนวนเงิน  โดยไม่คำนึงถึงราคาท้องตลาดแห่งทรัพย์สินหรือสิ่งของในเวลา สถานที่ที่ส่งมอบนั้น  ข้อตกลงดังกล่าวเป็นการขัดต่อมาตรา ๖๕๒๖ วรรคสอง  จึงตกเป็นโมฆะ ผู้กู้ต้องใช้เงินตามสัญญา

ฎีกาที่ ๓๕๑/๒๕๒๒

กู้เงินมีข้อสัญญาว่า  ถ้าไม่ใช้เงินคืนตามกำหนดยอมโอนที่ดินตามโฉนดชำระหนี้ให้โดยไม่คำนึงถึงราคาที่ดิน ฝ่าฝืน มาตรา ๖๕๖ วรรค ๒,๓  บังคับให้โอนที่ดินชำระหนี้ไม่ได้

 

สอบถามกฎหมายกับผู้เชี่ยวชาญคดีเงินกู้ สอบถามคดีเงินกู้เพิ่มเติม ติดต่อ 091-047-3382 (ทนายสุริยา สนธิวงศ์)